بێكێت و شانۆی پووچگەرایی

لە كۆتاییی چله‌کانی سه‌ده‌ی ڕابردوو بەدواوە ڕێبازی شانۆی پووچگەرایی لە پاریس گەشە دەكات. ئەم ڕێبازە لەدوای جەنگی جیهانی دووەمەوە لایەنگیران و نووسەرانی زیاتری لە دەور كۆ دەبێتەوە، بە هەمان شێوە دەروازەیەكی فەلسەفی و بنەمایەکی تیۆریی و ڕەخنە…

“بۆچی؟” دوا نمایشی پیتەر بروک

پیتەر بروک لە ساڵی ٢٠١٩ بە نمایشی بۆچی؟ لە شانۆی "بوف دو نورد" کۆتایی بە گەشتێکی شانۆیی زیاتر لە حەفتا ساڵی تەمەنی خۆی هێنا.١ بۆ قسە کردن لەسەر ئەم نمایشە، لەوە باشتر نییە، لەم گوتەیەی پیتەر بروک خۆیەوە دەست پێ بکەین: "من ئەم چیرۆکە بۆ ئێوە دەگێ…

فاوست و شەیتان, هاوپەیمانییەکی دووفاق

١ کەم شاکاری ئەدەبی هەن هێندەی درامای "فاوست"ی گۆتە، کاریگەری بەسەر بەشێکی گەورەی ئەدەب و هونەری جیهانییەوە هەبووبێت. ئەم شاکارە بە دێژایی مێژوو جێ دەستی بەسەر ئەدەب و شانۆی دنیاوە هەبووە و هەیە. "یوهان ڤۆڵڤگین گۆتە"۱ ١٧٤٩-١٨٣٢ لە سەرەتاکا…

زیندوومانه‌وه‌ی ده‌ق, خۆ نه‌به‌ستنه‌وه‌یه‌ به‌ كات و شوێنه‌وه‌ “مرۆڤە خۆڵەمێشییەکان” بە نموونە

,
نووسینی ئەژین فەهمی شانۆ، ڕۆڵێکی گرنگی هەیە لە پەروەردەکردن و بەرزکردنەوەی هۆشیاری تاک و کۆمەڵگەدا، هەروەها ڕۆڵی پردێکیش دەبینێت، بۆ پێوه‌ندی نێوان کولتوورە جوداوازه‌كان و باشترکردنی تێگەیشتنمان بەرامبەر یەکتری. ڕاستە هه‌نووكه‌ سەردەمی تەکن…

شانۆی یۆنانی نوێ و هاوچەرخ

گومان لەوەدا نییە، بۆ ئێمە شانۆی یۆنانی هەمیشە ئەو شانۆ دێرینەی بەر لە سێ هەزار ساڵە، کە سەرەتا و دەستپێکی شانۆی ئەوروپییە و ڕۆڵێکی گەورەی لە شارستانیەت و دروستکردنی شانۆی ئەوروپی و جیهانیدا بینیووە. شتێکی تر سەبارەت بە شانۆی یۆنانی، لە دەرەوەی ئەو شان…

کات لەنێوان بوون و نەبووندا

دووی مانگی هەشتی ساڵی ٢٠١٩، کەسێک تەلەفۆن بۆ پۆلیس ده‌کات و دەڵێت: "سڵاو. من هاوڕێیەکی خۆمم کوشت." دوای چەند سەعاتێک پۆلیس لە دەرگای ماڵی نووسەر و دەرهێنەر "دیمیتری بلاخ" دەدات و پێی ڕادەگەیەنن، کە کوڕە شانزە ساڵییەکەی لە ڕووداوێکدا کوژراوە. دیمیت…

ئەزموونی نووسینی شانۆیم و پانۆرامای شانۆی ئەورووپی

لە هەشتاکاندا، کە قوتابی پەیمانگای هونەرە جوانەکان بووم، دواتریش، کە لە سلێمانی تیپی شانۆی ئەزموونگەریمان دامەزراند، شانۆیەکی فیزیکی، کە لەسەر بنەماکانی جەستە و جووڵەی ئەکتەر و بونیادی وێنەی شانۆیی و دەنگ و بەکارهێنانی سینۆگرافیایەکی بزۆزوە ڕۆ نرا ب…

دووبارە ئیبسن (شانۆنامەی “تارماییەکان” لە سەر شانۆی شار)

دانا ڕەئووف خاتوو "ئالڤین" لە شانۆنامەی "تارماییەکان"دا بە درێژایی ساڵانێکی زۆر هەموو نهێنییەکانی خێزانەکەی پاڕاستووە، بەڵام ئێستا چیتر ناتوانێت خۆی لە دەستی ئەو تارماییانەی ڕابردوو ڕزگار بکات. مێردەکەی، کە دەمێ ساڵە مردووە، بەردەوام خیانەت…

کافکا و دادگاییەکەی جۆزێف ک لە نمایشێکی سەمائامێزدا

لە زۆربەی ڕۆمان و چیرۆکەکانی کافکادا، هەستێکی بەهێزی بێدەسەڵاتی و دەسەڵاتێکی ڕەهای نادیار هەیە و خوێنەر زوو تووشی دڵەڕاوکێ و هەندێک جار ترسیش دەکات، کە بە ئاسانی خۆی دەخزێنێتە نێو جەستەوە. ژیانی ڕۆژانە لەنێو هەستێکی پڕ لە ترس و هەروەها ترسێکی…

دابڕان لە شانۆنامەی “بەرەو کەنار”ی دانا ڕەئووف ­دا

,
کوورش زارع ڕەمشتی (زانکۆی تاران) ئەم توێژینەوەیە خوێندنەوەیەکی دیکانسترەکتیڤە[1] (خویندنەوەیەکی رووخێنەر و بونیاتنەر)ە، بۆ چەمکی دابڕان لە شانۆنامەی (بەرەو کەنار)ی دانا ڕەئووفدا. جیا لەوەی دابڕان وەکوو چەمک لە بەرامبەر بەردەوام­ بووندا…

من ئەو شاعیرەی ناوەوەتم خۆش دەوێت

,
هەندێک لە گفتوگۆکانی نێوان ئەنتۆنان ئارتۆ و ئەناییس نین ئاماده‌کردن و وەرگێڕانی لە سویدییەوە: دانا رەئووف (ئەناییس نین) ١٩٠٣-١٩٧٧ خانمێکی کۆسمۆپۆلیتیک، نووسەر و ڕۆژنامەنووس بووه‌، لە سییەکانی سەدەی ڕابردوودا لە پاریس ژیاوە و پەیوەندییەکی…

سیستێمەکەی ستانیسلاڤسکی و کارکردنی ئەکتەر لەسەر ڕۆڵ

شانۆکاری گەورەی ڕووسی (کۆنستانتین ستانیسلاڤسکی) ١٨٦٣-١٩٣٨ لەسەرەتاکانی سەدەی ڕابردوودا، بنەما تیۆری و پراکتیکییەکانی بۆ هونەری نواندنێکی مۆدێرن ڕۆنا و مێتودی کارکردنی ئەکتەری، بەشێوەیەک بەرەوپێشەوە برد، کە لەگەڵ هەموو جیهاندا بگونجێت. ستانیسلاڤسکی تا …

بەرەو کەنار

,
ڕانان: هیوا قادر دانا ڕەئووف لەم چەند ساڵەی ڕابردوودا کۆمەڵێ دەقی شانۆیی نووسیوە، کە ناکرێت وەلاوەبنرێت و قسەیان لەسەر نەکرێت، لەوانە: چیرۆکەکانی با، دواین ویستگە، ئێوارەی بەر لە کۆتایی، بەرەو کەنار و دواهەمینیشیان کە هێشتا بڵاونەکراوەتەوە ناوی ل…

“چیرۆکەکانی با” سەمایەکی مۆدێرن بۆ ئازارەکانی ژیان

,
چیرۆکەکانی با نووسینی دانا ڕەئووف بڵاوکردنەوەی ناوەندی کەپر نووسینی: ئاراس عارف لەم ماوەیەدا ناوەندی کەپر بۆ بڵاو کردنەوە، کتێبێکی تازەی شانۆکار "دانا ڕەئووف" (چیرۆکەکانی با)ی بڵاو کردۆتەوە، کە دەقێک لە دە دیمەن و دوو سێینە لە خۆ دەگرێت، تێک…

ستریندبێرگ، نووسه‌رێکی فره‌ به‌رهه‌م

,
نووسینی: ئەژین فەهمی زۆر جار بیستوومانه، كه‌ نووسه‌ر، ده‌توانێت له‌ یه‌ك ژانردا قووڵ ببێته‌وه‌ و تیایدا سه‌ركه‌وتوو بێت. ئه‌و ژانره‌یش چیرۆك، ڕۆمان، یانژی شانۆنامه‌نووسین بێت. هه‌ر ته‌نیا فریای یه‌كێكیان ده‌كه‌وێت، به‌ڵام لێره‌دا هه‌ر ته‌نی…

دەرگا کراوەکە, بیر و ڕا سەبارەت بە نواند و شانۆ

پیتەر بروک لە کتێبی The Open door (دەرگا کراوەکە)دا، کە لە ساڵی ١٩٩٥دا بڵاوی کردۆتەوە، بە چڕی و بە شێوەیەکی کراوە، بە پشتبەستن بە ئەزموونی دەوڵەمەندی چەند ساڵەی خۆی، باسی ژیان لە شانۆ و هونەری نواندن و شانۆ و ڕۆڵ و بەهای بینەران دەکات. چه‌مکی پانتایی بۆش روون …