
شکۆی ناشتن, ڕۆمانێکی سیاسی یان ریتواڵێک بۆ خۆشەویستی
بابهتژان ژینییە ١٩١٠- ١٩٨٦، کە لای ئێمە تەنها وەک شانۆنامەنووسێک ناسراوە، چەندان ڕۆمانیشی نووسیوە، کە بە بەردەوامی لە وەرگێڕانی تازەدا بڵاو دەکرێنەوە، لەوانە (دز و خۆشەویستی) و (یاداشتەکانی دزێک). لە وڵاتی سوێد، ژینییە جگە لە شانۆنامەنووس، گوتار و ڕۆما…

گرێی مێدیا و دیدێکی مۆدێرن
بابهتشانۆنامەنووسی گرێکی (یوربیدس) شانۆنامەی (مێدیا)ی بەر لە دووهەزار و چوارسەت و چل و حەوت ساڵ لەمەوبەر نووسیوە، بۆ یەکەمجاریش لە ئەسینا، لە ساڵی ٤٣١ب. ز نەمایش کراوە، لەگەڵ ئەوەیشدا بەردەوام لەناوماندا دەژی، ئازارەکانی و ئەو کردار و تاوانەی کاره…

مارا – ساد و پیتەر ڤایس و شانۆیەكی بەرهەڵستكار
بابهت, لێکۆڵینهوهپیتەر ڤایس هونەرمەند و نووسەرێكی فرە بەرهەم بووە و لە زوربەی بوارە هونەری و ئەدەبییەكاندا پرۆژە و بەرهەمی دانسقە و باڵای هەیە. لەوانەیە ئەمەیش بگەڕێتەوە بۆ ئەو فرە زمان و فرە كولتوورەی، كە هەر لە منداڵییەوە لەگەڵیا گەورە بووە.
وێنەكێشان، ڕۆمان،…

لە شەمشەمەکوێرەکەی گوندەوە بۆ شانۆی گاڵتەگێڕ
بابهت بە بۆنەی کۆچی دوایی داریۆ فۆ-وە
داریۆ فۆ یەکەم شانۆکار و تەنها شانۆکاریشە، کە پاداشتی نۆبڵی ئەدەبی وەرگرتووە؛ ئەکادیمیای سوێدی سەبارەت بەم پاداشتەیش دەڵێت: (داریۆ فۆ وەکوو گاڵتەگێڕەکانی سەدەکانی ناوەڕاست، سەرکۆنەی دەسەڵات دەکات و بەها دەگەڕێنێتەوە …

بیانییەک لەسەر شانۆ
بابهتکتێبێک دەربارەی ئەکتەری کورد-سوێدی و بەرجەستەکردنی شووناس
پرسیارەکانی شووناس لە هونەردا، بە تایبەتی (منی) هونەرمەند لەسەر شانۆ یان لە هەر کارێکی هونەری تردا، چۆن لای بینەران دەخوێندرێتەوە و شووناسی مرۆڤ، له چوارچێوهی تێگهی ئهوانی ترهو…

"من ڕاستی دەنووسم و ئەوەیش دەمکوژێت" تێڕوانینێک لە شانۆنامەکانی سارا کەین
بابهت
سارا کەین ١٩٧١- ١٩٩٩، کە لەم ماوەیەدا کۆی بەرهەمەکانی لە وەرگێڕانی خاتوو (باران) لە دەزگای سەردەم بڵاو کراوەتەوە، بەبێ هیچ گومانێک یەکێکە لە شانۆنامەنووسە پڕ بایەخ و گەورەکانی ساڵانی نەوەدەکانی شانۆی بەریتانی. کەین، کە لەساڵی ١٩٩٣دا یەکەم دەقی (تەقین…

بۆ ئەکتەر’’ سەبارەت بە هونەری نواندن ’’ خوێندنەوەیەک بۆ مێتودی هونەری نواندن لای مایکڵ چێخەف
بابهتمایکڵ چێخەف ١٨٩١-١٩٥٥ تەنها ئەکتەرێکی گەورە و ریژیسۆر نەبووە، بەڵکو پێداگۆگێکی بەسەلیقە و تیۆریستێکی بەتوانا بووە و مێتود و تەکنیکێکی تایبەت بەخۆی، سەبارەت بە هونەری نواندن و پەروەردەکردنی ئەکتەر دامەزراندووە. چێخەف توانایەکی گەورەی لە ڕادەبەری ل…

منەکانی شیلەر لە خۆشەویستی و سیاسەتدا
بابهت
(خۆشەویستی و سیاسەت)، دەقێکی نووسەری ئەڵمانی (فرێدریش شیلەر)ە ١٧٥٩- ١٨٠٥، کە لەساڵی ١٧٨٤دا، لە تەمەنی بیستوسێ سالیدا نووسیویەتی و باسی خۆشەویستی نێوان گەنجێکی نەجیبزادە و ئافرەتێکی بۆرژوازی بچووک؛ بە کورتییەکەی جیاوازی چینایەتی و خۆ…

سێینەیەک بۆ هونەر و ئازاری نەوەکان
بابهت
لە کۆتایی ساڵی پاردا، یەکێک لە کارە گرینگە ئەدەبییەکانی (یون فۆسە)ی شانۆنامەنووسی نەرویژی، بە سوێدی بڵاو کرایەوە. ئەم کارە ئەدەبییەی فۆسە، ڕۆمانێکی سێ بەشییە و وەکوو (سێینەیەک) خەڵاتی ئەنجوومەنی باکوور، کە یەکێکە لە گرینگترین خەڵاتەکانی وڵاتا…

واقیعیەتی چێخەف
بابهتشانۆنامەکانی ئەنتوان چێخەف بەشێکن لە ڕەوتی واقیعیەت لە شانۆی ئەوروپیدا، ئەوەی جێگای گومانیش نییە، کە چێخەف لە زۆر ڕووەوە واقیعیەتی شانۆنامەنووسەکانی ئەوروپای تێپەڕاندووە. چێخەف توانی مامەڵەیەکی بابەتیانە لەگەڵ واقیع بکات. ئەگەر بەشێکی زۆری ن…

پرۆمێسیۆسی کۆتوبەندکراو
بابهت
لە سەرەتاوە ئەفسانەی، پرۆمێسیۆس پەیوەندیی بە ئاگرەوە هەبووە. بە پێی میتۆلۆژیای گرێکی، پرۆمێسیۆس ئاگری بۆ مرۆڤ دابین کردووە، (زیۆس)ی پادشای خواوەندەکان بەمە قایل نابێت و وەک سزایەک ئاگرەکە لە مرۆڤ دەسێنێتەوە، بەڵام پرۆمێسیۆس تاوانێکی تر دەکات…

(خەباتی من) لە ڕۆمانەوە بۆ شانۆ
بابهت(خەباتی من) ڕۆمانێکی گەورەی شەش بەشییە و لەسەر بیۆگرافیای نووسەرەکەی (کارڵ ئوڤە کناوسگۆرد)، کە نووسەرێکی هاوچەرخی نەرویژییە، ڕۆنراوە، ئێستا ئەم ڕۆمانە لەسەر شانۆی شاری ستۆکهۆڵم لە نەمایشێکی سەرنج ڕاکێشی شانۆییدا پێشکەش دەکرێت. ریژیسۆری ئەم پرۆژە…

ماسک, سێبەرەکانیشمان بدەرەوە
بابهتمرۆڤبوون پرۆسەیەکی درێژی لە دوانەهاتووی خوڵقاندنە. ئێمە بە بەردەوامی لە دروستکردن و دۆزینەوەی خۆمان داین، زۆرجاریش ئەم پرۆسەی خۆدۆزینەوەیە بەپێی ستراکتور و بنەمایەکی دیاریکراو ڕێچکەی خۆی وەردەگرێت. وێنە سەرەتاییەکان و هێدمە دەروونییەکانمان فۆرمی مرۆڤبوونمان …

یاداشتەکان ناچاری ئامانجێکی نوێم دەکەن
بابهت, وهرگێڕانلە سوێدییەوە کردوویەتی بە کوردی و پەراوێزی بۆ داناوە,
کۆمیدیای فرانسیس (شانۆی نەتەوایەتی فەرەنسا) هەروەها دراماتنیش (شانۆی پادشایەتی لە ستۆکهۆڵم) خوازیارن لاش نۆرێن کاریان بۆ بکات. بەڵام، لە کاتێکدا ئەو بەردەوامە لەسەر نووسین؛ یاداشتەکان، دەقی…

شانۆی نەتەوایەتی
بابهتبیرۆکەی دامەزراندنی شانۆیەک، کە گوزارشت لە بیری نەتەوەیەک بکات، زۆر کۆنترە لەو تەوژمە ناشونالیزمیانەی لە ساڵانی ١٨٠٠ دەکانی ئەوروپادا سەریان هەڵداوە. چەمکی نەتەوایەتی شتێک بووە گوزارشتی لە ئەدەبێکی باڵا، بە تایبەتیش لە ئاستێکی بەرزی زمان کردووە و و…

لە هاپێنینگەوە بۆ پێرفۆرمێنس
بابهتلەساڵەکانی یەکەمی دوای جەنگی جیهانی یەکەمدا، دادایزم و هەندێک لە تەوژمەکانی تر هەوڵیان دا، فۆرمێکی نوێ بۆ هونەر بخولقێنن، کە بتوانێت داب و نەریتە شانۆییە باوەکەکان بشکێنێت. ئەنجامی ئەم هەوڵانەیش، زۆرجار لە ڕەوشێک یا ڕووداوێکی ساتە هەنووکەییەکەی…